De eerste conoramaatregelen dateren alweer van zo’n zes maanden geleden, maar door de opheffing van veel van die maatregelen wordt het voor veel ondernemers inmiddels weer steeds meer business as usual. Dat neemt helaas niet weg dat de langetermijngevolgen van de crisis zich naar verwachting nog geruime tijd zullen doen gevoelen. Uiteraard kunnen en zullen veel ondernemers hierop inspelen en tijdig maatregelen treffen, zoals een reorganisatie.
Maar wat als dat niet lukt en de continuïteit van de onderneming écht in het gedrang komt en u op grond van bestuurdersaansprakelijkheid persoonlijk kunt worden aangesproken voor de schulden uit uw onderneming.
Aansprakelijkheid van de ondernemer
In het geval van een (dreigend) faillissement is het voor ondernemers van belang om in kaart te brengen of- en zo ja in hoeverre er risico’s bestaan om persoonlijk aansprakelijk gesteld te worden voor schulden van de onderneming. In geval van een eenmanszaak, VOF of maatschap is het antwoord daarop evident: de ondernemer is, afhankelijk van de rechtsvorm naar rato, aansprakelijk voor de schulden indien de onderneming niet aan haar verplichtingen kan voldoen.
Voor een rechtspersoon zoals de BV geldt dat een bestuurder in beginsel niet aansprakelijk is voor de schulden van de onderneming. Op die hoofdregel bestaan echter een aantal belangrijke uitzonderingen; uitzonderingen die zich – het woord zegt het al – niet snel voordoen, maar die in voorkomend geval wel de juiste aandacht verdienen.
De belangrijkste aansprakelijkheden zijn:
1. Interne aansprakelijkheid
De bestuurder is verplicht de aan hem opgedragen taken ten opzichte van de onderneming op een behoorlijke manier te vervullen. Indien er sprake is van een onbehoorlijke taakvervulling kan de bestuurder door de onderneming aansprakelijk gesteld worden.
2. Externe aansprakelijkheid
Een bestuurder kan aansprakelijk zijn jegens derden wanneer er sprake is van onrechtmatig handelen jegens die derden. Daarvan kan bijvoorbeeld sprake zijn wanneer een bestuurder een overeenkomst sluit met een derde, terwijl duidelijk is dat de vennootschap naar alle waarschijnlijkheid niet kan voldoen aan haar (betalings-) verplichtingen.
3. Aansprakelijkheid bij faillissement
Ook in geval van een faillissement is de bestuurder in beginsel niet aansprakelijk voor de schulden die de vennootschap achterlaat. Dit ligt anders wanneer vast komt te staan dat het bestuur haar taak kennelijk onbehoorlijk heeft vervuld en tevens aannemelijk is dat dit een belangrijke oorzaak is van het faillissement. Een curator zal dit in beginsel altijd onderzoeken.
Bestuurdersaansprakelijkheid voorkomen tijdens coronacrisis
Juist in deze tijd waarin mogelijk meerdere ondernemers in zwaar weer komen, is het van belang om als bestuurder te voorkomen dat u ook privé aansprakelijk gesteld kunt worden. Een aantal belangrijke tips in dit verband zijn:
- Deugdelijke financiële administratie
Zorg ervoor dat de administratie op orde is en dat de jaarrekeningen van de vennootschap op tijd worden gepubliceerd. Het niet op tijd publiceren van de jaarrekeningen leidt in beginsel namelijk al op voorhand tot bestuurdersaansprakelijkheid leiden.
- Melding betalingsonmacht
Indien het niet mogelijk is om de verschuldigde belastingen te betalen, dan dient iedere ondernemer dat direct te melden aan de fiscus middels een zogenaamde “melding van betalingsonmacht”. Bij het uitblijven van een dergelijke melding is de bestuurder in beginsel hoofdelijk aansprakelijk voor de volledige belastingschuld.
- Dividenduitkeringen
Keer géén dividend uit indien dit eigenlijk financieel niet mogelijk is.
- Reorganisatie
Binnen vrijwel iedere onderneming zijn er mogelijkheden om te komen tot kostenbesparingen. Hierbij wordt vaak gedacht aan het snijden in het personeelsbestand, maar er kan ook worden gedacht aan het onderzoeken van de bereidheid van stakeholders zoals de bank, leveranciers, verhuurder en leasemaatschappij om water bij de wijn te doen.
- Transparantie en duidelijke afspraken
Indien het onder bepaalde omstandigheden lastig is om verplichtingen na te komen, zoals het betalen van de huur of het leveren van bepaalde diensten, maak dan tijdig afspraken met uw debiteuren om aanmaningen te voorkomen.
Volg onze blogs over bestuurdersaansprakelijkheid
Bovenstaande punten zijn uiteraard niet enkel tijdens de coronacrisis van belang. Gezien het grillige verloop van de coronacrisis en de onverwachte maatregelen die op momenten genomen kunnen worden, is het nu echter extra raadzaam om je als ondernemer van de risico’s bewust te zijn en er waar mogelijk al tijd op in te spelen. Daarom worden de hiervoor benoemde grondslagen voor aansprakelijkheid als bestuurder in onze volgende blogs uitgewerkt.
Heeft u vragen of wilt u meer informatie over de bestuurdersaansprakelijkheid in de coronacrisis? Neem dan gerust vrijblijvend contact met ons op.
